Tradycyjne zielarstwo i ja
Od jakiegoś czasu zbieram się z wyjaśnieniem czym jest zielarstwo tradycyjne którym się pałam od lat. Zacznę od definicji i zależności. Źródło:
http://www.rozanski.ch/fitoterapia1.htm, Ożarowski, Poprzęcki, Tyszyńska - Kownacka, Bonifratrzy oraz przekaz ustny K. Machaj (wioskowa babka), H. Maciejak (akuszerka).
Zielarstwo tradycyjne to inaczej medycyna ludowa. Jest zbiorem przekazywanych ustnie z pokolenia na pokolenie sposobów i środków leczniczych. Jest wynikiem wielowiekowych doświadczeń, przechowywanych w ludowej tradycji. Zielarstwo tradycyjne wykorzystuje najczęściej kompleksowo środki, które nie wykazują ubocznych działań dla organizmu. Najważniejsze z nich to woda, powietrze, ruch, słońce, zioła, dieta. Leczenie się sposobami medycyny ludowej, zwanej niekonwencjonalną lub zielarstwem tradycyjnym, nie jest kosztowne. Wystarczą skromne środki materialne i proste warunki domowe. Natomiast farmakognozja (gr. φάρμακον (pharmakon) - lek i γνῶσις (gnosis) - wiedza) to dział farmacji, nauka o substancjach pochodzenia roślinnego, które są wykorzystywane jako leki. W szczególności farmakognozja zajmuje się surowcami roślinnymi, ich anatomią, pochodzącymi z nich składnikami czynnymi, budową chemiczną tych składników, kierunkiem i mechanizmem ich działania na organizm człowieka oraz sposobem ich uzyskiwania, a także produkcją leków z tych surowców oraz praktycznym ich stosowaniem (leki ziołowe).
Ziołolecznictwo (fitoterapia, fitofarmakologia) to dział medycyny i farmakologii zajmujący się wytwarzaniem leków ziołowych z naturalnych bądź przetworzonych surowców uzyskiwanych z roślin leczniczych oraz ich stosowaniem w profilaktyce i terapii chorób. Pojęcie to jest również używane dla określenia gałęzi medycyny alternatywnej zajmującej się leczeniem preparatami roślinnymi. Ziołolecznictwo zajmuje się poznaniem właściwości roślin leczniczych, w tym: - mechanizmów działania leków roślinnych na organizmy żywe, - metabolizmu zawartych w nich substancji czynnych - dawkowania sporządzonych z nich preparatów - ewentualnych działań niepożądanych - interakcji zachodzących pomiędzy lekami syntetycznymi a produktami ziołowymi
Fitoterapia wiąże się również z poszukiwaniem nowych leków roślinnych oraz odkrywaniem nowych zastosowań fitoterapeutycznych znanych już roślin leczniczych (np. na podstawie danych etnofarmakologicznych). Ziołolecznictwo jest bardzo rozpowszechnione wśród nieuprzemysłowionych społeczeństw. Jest głównym składnikiem wszystkich tradycyjnych systemów medycznych (medycyny ludowej), przede wszystkim ze względu na niski koszt pozyskania surowców leczniczych oraz ich naturalne występowanie Ziołolecznictwo jest również praktykowane przez osoby zajmujące się medycyną alternatywną. Tak rozumiana fitoterapia czerpie swoją wiedzę z wielu tradycji: - systemu ziołolecznictwa starożytnych Greków i Rzymian - systemów medycznych Indii: Siddha i Ayurveda - medycyny chińskiej - medycyny tybetańskiej (Unani) - ziołolecznictwa szamańskiego.
"Uprawiając" zielarstwo tradycyjne nie wypieram się medycyny konwencjonalnej. Uważam, że w sytuacjach zagrożenia życia, sytuacjach ważnych dla zdrowia (wymagające operacji, zabiegów), gdzie czas reakcji jest bardzo ważny i decydujący medycyna konwencjonalna odgrywa bardzo ważną rolę. Jednakże odpowiednie i konsekwentne leczenie ziołami ale i również profilaktyka może pomóc zatrzymać rozwój przewlekłej choroby, wesprzeć system immunologiczny, wspomóc leczenie farmokologiczne itp. Natomiast zielarstwo to dział wiedzy zajmujący się zagadnieniami hodowli, uprawy, zbioru, suszenia, pakowania i przechowywania roślin leczniczych. Uprawa roślin leczniczych może być prowadzona w ogrodzie lub specjalnym gospodarstwie rolnym jako uprawa polowa (plantacja). Zbiór roślin leczniczych dotyczy zbierania ich zarówno z takich upraw, jak i ze stanu naturalnego, gdyż wiele roślin leczniczych eksploatujemy z dziko występujących zasobów (np. lipę). Zielarstwo stanowi jedną z gałęzi rolnictwa względnie ogrodnictwa. Dyscyplinę tę studiuje się w Polsce na akademiach rolniczych.
Zielarstwo dostarcza roślinnych surowców leczniczych dla ziołolecznictwa (z którym nie powinno być mylone).
Obecnie w Polsce coraz więcej otwiera się kierunków fitoterapeutycznych. Sklepy zielarsko - medyczne wyrastają jak grzyby po deszczu a i ludzi którzy prowadzą warsztaty z zagadnień zielarskich jest coraz więcej. Ja nie zajmuję się stricte leczeniem. Nie diagnozuję. Nie ustalam terapii. Moje działania skupiają się na profilaktyce i odżywianiu. Pokazuję/ uczę jak poprzez codzienne posiłki możemy dbać o zdrowie. Uzmysławiam, że wszystko zaczyna się w kuchni. U mnie na warsztatach nie usłyszycie wnikliwych i wyczerpujących wykładów farmakologicznych czy fitoterapeutycznych. Usłyszycie natomiast o dawce - czyli jak nie przesadzić np. z miętą, o interakcjach - np. pokrzywy z lekiem nasercowym z naparstnicy, o uczuleniach, o przeciwwskazaniach.
Jeżeli po moich warsztatach poczujecie głód wiedzy zapytajcie :) Polecę Wam źródła, kursy gdzie będziecie mogli zgłębiać cudowny świat ziół dalej.
