Leśna apteczka. Tasznik pospolity
Tasznik pospolity – to roślina roczna lub dwuletnia o różyczce liści pierzastodzielnych, przy łodydze rozgałęzionej, zakończonej kwiatostanem złożonym z drobnych, białych kwiatów. Kwitnie od kwietnia do jesieni. Po przekwitnięciu pojawiają się sercowate nasienniki popularnie nazywane chlebkami. Tasznika pospolitego możemy spotkać wszędzie: na łąkach, w przydrożnych rowach czy ogrodach. Posiada cenne właściwości lecznicze, tamuje krwawienia, reguluje ciśnienie krwi, poprawia krzepliwość.
Ziele zbiera się zaraz na początku kwitnienia. Po oczyszczeniu suszy się go w temperaturze poniżej 40c. Zaleca się przechowywanie w miejscu suchym w zamkniętym szczelnie opakowaniu. W skład tasznika pospolitego wchodzą; cholina, acetylocholinę, alkaloid bursynę, kwasy ograniczone oraz garbniki. Tasznik pity w postaci herbaty ogranicza krwawienia, łagodzi kurcze macicy, jest idealny jako środek moczopędny. Działa przeciwkrwotocznie (jest potwierdzone farmakologicznie i klinicznie).Ziele i korzeń tasznika zawierają cholinę, acetylocholinę, tyraminę, garbniki, fitochinon, ryboflawinę, kw. askorbinowy, karoten, saponiny, glikoalkaloid siarkocyjanowy -siarkocyjaninowy allilu, kwas kawowy, kwas jabłkowy, kwas cytrynowy, kwas fumarowy, sole siarki, potasu, fosforu i wapnia, flawonoidy (kwercetynę, luteolinę, diosminę), histaminę i in.W medycynie tradycyjnej tasznik stosowany jest jako tamujący wszelkiego rodzaju krwawienia: w długotrwałych, obfitych, zbyt częstych i bolesnych krwawieniach menstruacyjnych, nieznacznych krwawieniach pomiędzy normalnymi menstruacjami, napięciu przedmiesiączkowym, a także miejscowo w krwawieniach z nosa i powierzchniowych skaleczeniach, oparzeniach, odleżynach, żylakach, w nienasilonych krwawieniach z przewodu pokarmowego, ponadto w celu obniżenia ciśnienia krwi, w podrażnieniu dróg moczowych, w stanach zapalnych pęcherza moczowego i gruczołu krokowego.
Kulinarnie liście są jadalne nawet na surowo i smakują trochę jak rzeżucha. Warto je zbierać jeszcze przed kwitnieniem, są delikatniejsze w smaku. Potem stają się bardziej piekące. Tasznik jest bardzo smacznym składnikiem sałatek (mogą być także owoce tasznika, a jego korzeń jest stosowany w Azji jako zamiennik imbiru)
POSTACI LEKU ZIOŁOWEGO Z TASZNIKA POSPOLITEGO wg. Poprzęckiego
Sok z tasznika – sok wyciśnięty ze świeżych liści , przygotowanie – roślinę rozdrabniamy blenderem, zalewamy lekko osoloną wodą i pozostawiamy na około 8 godzin. Po przecedzeniu pijemy 2-3 razy dziennie, po dwie łyżki. Miksturę możemy też wykorzystywać zewnętrznie, np. do okładów na rany.
Nalewka z tasznika – przygotowanie – 100 g świeżej lub suszonej rośliny zalewamy spirytusem (pół szklanki), zamykamy w szklanym naczyniu i odstawiamy na 10 dni, wstrząsamy. Później należy nalewkę dokładnie przefiltrować i przelać do ciemnej butelki. Pijemy po 8-10 kropli w przypadku nadmiernych krwawień miesiączkowych czy krwawień z przewodu pokarmowego i dróg moczowych. Nalewkę można też dodać do naparu z rdestu ostrogorzkiego.
Odwar z tasznika – 6 łyżeczek do herbaty na 2 filiżanki wody, pic co drugi dzień. Tasznik wykazuje silniejsze działanie w towarzystwie innych ziół. Nieodpowiednią krzepliwość krwi (może być powodem krwawienia z nosa) poprawi stosowanie mieszanki ziela tasznika i rdestu ostro gorzkiego oraz liści pokrzywy. Jako środek przeciwkrwotoczny zaleca się także ziele tasznika, wzbogacone zielem bukwicy i tysiącznika, liściem orzecha włoskiego, babki lancetowatej i maliny. W przypadku wrzodów żołądka warto pić napar z tasznika, ziela krwawnika, kwiatu lawendy, liści szałwii i pokrzywy oraz korzenia mniszka.
Macerat. 1 łyżkę ziela tasznika zalać szklanką letniej przegotowanej wody. Odstawić na 5 godzin, przecedzić. Pić 3 -5 razy dziennie po szklance maceratu.
Wyciąg z dodatkiem krwawnika – 1 łyżkę ziela tasznika i 1 łyżkę ziela krwawnika, zalać szklanką letniej przegotowanej wody, odstawić na 5 godzin, przecedzić. Pić 3 -5 razy dziennie po szklance wyciągu.
Link do filmu: https://youtu.be/AtCC6M54xwU
Bibliografia: Gumowska I.: Owoce z pól i lasów. Warszawa 1983, Watra
Górnicka J.: Apteka Natury, t 1-3, Warszawa 1991,1992, Comes.
Kuźniewski E., Pusiewicz J.: Przewodnik ziołolecznictwa ludowego. Warszawa - Wrocław 1984, PWN
Ożarowski A.: Ziołolecznictwo. Poradnik dla lekarzy. Wyd. IV. Warszawa 1983, Watra
Poprzęcki W.: Ziołolecznictwo. Warszawa 1981 Maszynopis