Zioła w walce z owadami, insektami i kleszczami. Karina Rudzka
Muchy, muszki i komary są zmorą niejednego ciepłego popołudnia i wieczoru. Zamiast przyjemnie spędzać czas na spacerze czy w ogrodzie, skupiamy się na odganianiu nieproszonych gości. Nie chodzi tylko o uporczywe bzyczenie i kąsanie – insekty te roznoszą także wiele niebezpiecznych dla zdrowia bakterii. Nie wszyscy wiedzą, że od muchy domowej zarazić się można salmonellą, czerwonką, durem brzusznym czy tyfusem. Jak z nimi walczyć? Na szczęście istnieje kilka skutecznych i naturalnych sposobów, by trzymały się z dala od nas i naszych domów.
Pierwszy z nich to hodowanie w ogrodzie, na balkonie lub w domu na parapecie intensywnie pachnących roślin, które prezentujemy poniżej. Inne przedstawione zioła zebrane i rozdrobnione posłużyć nam mogą do nacierania ciała lub ewentualnie ubrania. Można z nich także zrobić napar i nim spryskiwać siebie lub pomieszczenie. Na świeżym powietrzu przy grillu czy ognisku do gasnącego paleniska dodać możemy kilka gałązek np. tymianku, rozmarynu, lawendy o intensywnym zapachu, tak by powoli się tliły. Dym z ziół stanowić będzie naturalny odstraszacz niechcianych owadów. A oto kilku zielonych sprzymierzeńców człowieka w walce z insektami:
Bodziszek (Geranium L.) – to rodzaj bylin o aromatycznych liściach, kwitnących w zależności od gatunku na fioletowo, niebiesko czy różowo. Bodziszki to rośliny trwałe, łatwe w uprawie i pielęgnacji, mogą rosnąć zarówno w miejscach nasłonecznionych, jak i półcienistych, dobrze znoszą suszę. Jednym z najpospolitszych gatunków bodziszka dziko występujących w Polsce jest bodziszek cuchnący (Geranium robertianu L.). Rośnie w lasach jesionowych, olchowych i wiązowych, także w zaroślach i na obrzeżach lasów. Przetarte liście geranium wydzielają bardzo intensywny, nieprzyjemny zapach, który skutecznie odstrasza komary, muszki i inne podobne owady. Wystarczy sporządzić nalewkę według przepisu poniżej i spryskać nią ciało.
NALEWKA Z GERANIUM
10 łyżek świeżych listków geranium
½ litra wódki
Listki drobno pokroić tak, aby stracić jak najmniej soku. Umieścić je w ciemnej butelce lub słoiku. Zalać wódką. Odstawić na 10 dni. Codziennie wstrząsać. Po tym czasie nalewka już jest gotowa do użycia. Wlewamy nalewkę do spryskiwacza i skrapiamy nią ciało.
Lawenda (Lavandula L.) – bylina uprawiana jako roślina ozdobna oraz zielarska. Tworzy sztywne, wzniesione pędy pokryte szarym kutnerem, z wiekiem drewniejące w dolnej części. Lancetowate liście i fioletowe kwiaty są silnie aromatyczne dzięki gruczołom z olejkiem. Woń, jaką wydaje kwiat, utrzymuje się przez parę miesięcy, nawet wtedy, kiedy lawenda uschnie. Lawenda odstrasza skutecznie mole, muchy, komary oraz ślimaki i mrówki.
Bylica pospolita (Artemisia vulgaris L.) – bylina pospolicie porastająca siedliska ruderalne- przydroża, zarośla i nasypy. W stanie dzikim osiąga wysokość nawet do 240 cm wysokości i ma silnie rozgałęzioną łodygę. Surowiec zielarski, którym jest ziele bylicy, należy do surowców goryczowo-aromatycznych. Oznacza to, że zawiera zarówno związki goryczkowe jak i olejek eteryczny (m.in. azulen, tujon, tujol). Dzięki nim roślina charakteryzuje się intensywnym korzennym zapachem, którego unikają natarczywe owady.
Trochę historii :)
Dawniej na wsiach wkładano bylicę do psiej budy, gdyż odstraszała pchły. Wieszano ją też w oborach i stajniach – unikały jej muchy i gzy. Wywarem z bylicy pryskano bydło, by uchronić je od bolesnych ukąszeń gzów.
BYLICOWY ŚRODEK PRZECIW KOMAROM, GZOM I MUSZKOM
Zerwij szczyty pędu bylicy pospolitej. Zebrany surowiec zagotuj w wodzie. Do jednolitrowego garnka włóż tyle szczytów, ile się zmieści, zalej wrzącą wodą, 3 minuty pogotuj na małym gazie, na 15 minut przykryj pokrywką. Przecedź napar, dolej 1 część spirytusu lub wódki na 10 części wywaru i wlej do spryskiwacza.
Preparat nadaje się do stosowania również dla dzieci. Przechowuj w lodówce.
Wrotycz pospolity (Tanacetum vulgare L.) – bylina pospolicie występująca przy drogach i na miedzach. Rozrasta się w duże kępy przy pomocy krótkich kłączy. Pomarańczowożółte kwiaty składają się ze spłaszczonych „guzikowatych” koszyczków zebranych w podbaldachy. Cała roślina wydziela silną woń, przypominającą nieco zapach kamfory. Zapach ten skutecznie odstrasza owady: muchy, mrówki, mole, a także komary i kleszcze. Odwar z ziela nadaje się do ekologicznego zwalczania stonki ziemniaczanej i mszyc. Możemy także uprawiać wrotycz na balkonie lub w ogrodzie. Roślina jest bardzo łatwa w uprawie oraz mrozoodporna. Nie posiada żadnych specjalnych wymagań, ale preferuje miejsca raczej słoneczne, suchą, przepuszczalną glebę. Spokój od komarów i innych natrętnych owadów zapewniony.
Bazylia pospolita (Ocimum basilicum L.) – aromatyczna roślina przyprawowa, której zapach skutecznie odstrasza komary. Bazylię można sadzić w gruncie albo w donicach ustawianych w ogrodzie czy na tarasie. Wymaga regularnego podlewania (gleba powinna być lekko wilgotna), uszczykiwania liści oraz pędów (dzięki temu ładnie się rozkrzewi) i przepuszczalnej bogatej w składniki odżywcze gleby. Bazylia najlepiej czuje się w miejscach nasłonecznionych. Zioło to zawiera olejek eteryczny o bardzo silnym, korzenno-kwiatowy zapachu, który nie jest lubiany przez owady, a wdychany przez ludzi wpływa pozytywnie na nasz organizm. W naturalnych preparatach przeciw komarom można łączyć bazylię z miętą
Mięta pieprzowa (Mentha piperita L.) – bylina o krzewiastym pokroju, dorasta do 90 cm wysokości. Jest mieszańcem międzygatunkowy mięty nadwodnej (M. aquatica) i mięty zielonej (M. spicata). Aromatycznym składnikiem mięty jest olejek miętowy w skład, którego wchodzi m. in. mentol i walerianian mentylu. W uprawie roślina ta preferuje słoneczne stanowiska i próchniczą, przepuszczalną, bogatą w wapń glebę. Mięta bujnie się rozrasta, dlatego warto sadzić ją w większych donicach i regularnie przycinać, dzięki temu ładnie się rozkrzewi.
MIĘTOWO- BAZYLIOWY ŚRODEK NA INSEKTY
Świeżą miętę najlepiej wsmarować w skórę lub ubrania, aby komary z daleka podchwyciły jej aromat. Z suszu możesz przygotować wywar do spryskiwacza. W połączeniu z bazylią, zapach mięty może zdziałać cuda!